اعضای هیئت علمی برای تدوین شاخص‌های علمی بهره‌وری کمک کنند

دوره توانمندسازی وزارت علوم، و تحقیقات و فناوری در همایش ملی بهره‌وری ایران با حضور میر سامان پیشوائی، رئیس سازمان ملی بهره‌وری ایران، روح‌الله رازینی، معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ سهرابی، رئیس کمیته بهره‌وری وزارت علوم و جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور در حاشیه همایش ملی بهره‌وری ایران 1403 برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی سازمان ملی بهره‌وری ایران، میر سامان پیشوائی در این جلسه گفت: در حال حاضر ظرفیت‌هایی در حوزه آموزش عالی به‌ویژه در بحث اعضای هیئت علمی و دانشگاه‌ها وجود دارد که راکد مانده است. برای نمونه، تجهیزاتی در دانشگاه‌ها وجود دارد مانند آزمایشگاه‌ها که بلااستفاده مانده‌اند. در واقع، این مسئله اتلاف منابع ملی و سرمایه کشور است و ضروری است این منابع فعال شوند.

رئیس سازمان ملی بهره‌وری ایران اظهار کرد: اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها زبانه‌های گویای جامعه نخبگی کشور هستند و یک رسالت اجتماعی از جنس مصلح بودن دارند و باید دائما در مسیر اصلاح قدم بردارند و نقشی ایفا کنند.

وی با بیان اینکه یکی از وظایف سنگین کمیته بهره‌وری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شاخص‌سازی است، تأکید کرد: شاخص‌ها باید با دقت علمی تدوین شوند. برای نمونه، دانشگاه‌ها هر سال گزارش می‌دهند وصولی ارتباط با صنعت فلان مقدار بوده است و همیشه هدف‌ها را زده‌ایم. این در حالی است که در هیچ جای دنیا با هزینه‌های جاری گزارش ارائه نمی‌شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت افزود: انتظار این است که اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، در حوزه تدوین شاخص‌های دقیق‌تر و علمی‌تر اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، سازمان ملی بهره‌وری ایران را یاری کنند.

وی شکاف میان شاخص تولید علم که در آن رتبه ۱۵ و شاخص جهانی نوآوری که رتبه ۵۳ را داریم، به‌عنوان شکاف دانایی و توانایی دانست و گفت: در گام دوم انقلاب اسلامی، رسالت ما این است که دانایی را تبدیل به توانایی کنیم و این موضوع باید سر سفره مردم حس شود.

همچنین سهرابی، رئیس کمیته بهره‌وری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار کرد: باید در رابطه با شناسایی مفاهیم بهره‌وری در حوزه آموزش عالی کشور تأمل جدی داشته باشیم. بعضا به‌دلیل برخی تداخلات و اشتباهات این مفهوم به‌درستی شناخته و معرفی نمی‌شود. بنابراین این مسئله را باید به‌عنوان یکی از رساله‌های خود در نظر بگیریم تا به یک فهم و زبان مشترک از این مفهوم برسیم.

وی خاطرنشان کرد: در کنار تعاریف مفاهیم بهره‌وری در حوزه علوم، تحقیقات و فناوری، ضروری است که به مصادیق هم پرداخته شود. برای نمونه، چه اقدامی در دانشگاه انجام دهم ارتقای بهره‌وری محسوب می‌شود.

سهرابی ادامه داد: شناخت مصادیق بهره‌وری یک نکته کلیدی است و باید به آن پرداخت تا بتوانیم در پایان سال یک گزارش ملموس، قابل اندازه‌گیری، عملیاتی و عینی ارائه کنیم مبنی بر اینکه بهره‌وری ما اینجا قرار داشت که با انجام این اقدامات به این نقطه رسیدیم.

وی با اشاره به استقرار چرخه مدیریت بهره‌وری در وزارت علوم، گفت: استقرار این چرخه لازمه بهبود بهره‌وری است. معتقدم استقرار این چرخه در موسسات آموزشی، پژوهشی و فناوری هم نیاز به پیگیری دارد و هم فراهم کردن کردن زیرساخت‌ها و باید نگاه‌مان به این موضوع به‌عنوان یک پروژه مستمر باشد.

 رئیس کمیته بهره‌وری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار کرد: در گام بعدی باید شاخص‌ها را تعریف کنیم؛ شاخص‌هایی که نشان‌دهنده ارتقای بهره‌وری دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری، موسسات آموزش عالی و… باشد. بنابراین روی شاخص‌ها باید به توافق برسیم.

سهرابی بیان کرد: به‌عنوان مرکز نظارت و ارزیابی وظیفه داریم شاخص‌های بهره‌وری را احصا، اعتباربخشی و ابلاغ کنیم. اما رسیدن به این شاخص‌ها وظیفه همگانی است و نیازمند همفکری است.

وی گفت: در کنار اینکه درون‌دانشگاهی ‌فکر می‌کنیم و به‌دنبال ارتقای بهره‌وری در موسسه خودمان هستیم، باید یک مسئولیت هم نسبت به بیرون از دانشگاه و موسسه خود داشته باشیم تا ببینیم بهره‌وری در موسسات دیگر چه بندها، مصادیق و چه شاخص‌هایی دارد که به‌عنوان یک استاد دانشگاه نسبت به آنها چه مسئولیتی داریم.

در ادامه معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار کرد: یکی از مطالبات رئیس‌جمهور شهید از جامعه دانشگاهی، توجه به بهره‌وری دانشگاه و نقش دانشگاه در بهره‌وری دستگاه‌ها و جامعه بود.

روح‌الله رازینی بیان کرد: روندی که در حوزه‌های مختلف آموزش عالی و جامعه در حال وقوع است، بهره‌وری را از یک امر تشریفاتنی و لوکس به یک امر ضروری تبدیل کرده است و گریزی جز پرداختن به بهره‌وری نداریم.

وی گفت: جذابیت برای عضویت در هیئت علمی در دانشگاه‌ها در حال کاهش است وهمه ما به کاهش تعداد دانشجویان، کاهش انگیزه تحصیلات به‌صورت سنتی، کاهش انگیزه ورود به دانشگاه به‌عنوان عضو هیئت علمی  و.. در کشور واقف هستیم.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه منابع مادی و معنوی آموزش عالی کشور کم نیست، اظهار کرد: باید دید چه میزان از این منابع در راستای مأموریت‌های آموزش عالی استفاده می‌شود.

وی گفت: اگر بتوانیم جلو این هدررفت‌ها را بگیریم و بتوانیم تمرکزمان را به سمت نقاط اساسی ببریم و به رویکرد بهره‌وری مدنظر توجه کنیم، جامعه دانشگاهی بیشتر از این منابع بهره‌مند خواهد شد.

رازینی با بیان اینکه در دوره‌ای در آموزش عالی شاهد رشد کمی بودیم، عنوان کرد: این موضوع موجب شد منابع پراکنده توزیع شود و تعدد و توسعه بی‌رویه زیرنظام‌ها از تبعات آن است.

وی خاطرنشان کرد: بهره‌وری امروز یک تکلیف سازمانی از طرف سازمان ملی بهره‌وری نیست، بلکه یک دغدغه جدی و اساسی مدیران ارشد آموزش عالی است. بنابراین به بهره‌وری به‌عنوان یک کار در کنار لیست گسترده کارها نگاه نمی‌کنیم، بلکه بهره‌وری امروز برای آموزش عالی یک راهبرد است.

روح‌الله رازینی با بیان اینکه برای سامان اقتصاد آموزش عالی باید بهره‌وری را به‌عنوان یکی از محورهای کلیدی قرار دهیم، بیان کرد: یکی از اقدامات مهم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نظام ارتقای بهره‌وری (نان) است.

وی گفت: یکی از ارکان بهره‌وری اثربخشی است، اگر بخواهیم آموزش عالی کشور را با کارایی بسنجیم، در برخی از جاها لنگ می‌زند. همچنین در بخش تحلیل اثربخشی آموزش عالی و پیامدهای آن در کشور کار متقن و محکمی انجام نشده است.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار کرد: از آنجا که ماهیت آموزش عالی یک فرایند  نرم  و زمانبر است، طبیعتا سنجش اثربخشی و پیامدسنجی کار سختی است.

وی تصریح کرد: باید هویت و مفهوم بهره‌وری را در آموزش عالی تعریف کنیم. همچنین باید بدانیم توانمندسازی و پیگیری موضوع بهره‌وری بدون نظام انگیزشی و مشارکت افراد سهیم در منافع میسر نمی‌شود.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پایان گفت: استقرار چرخه مدیریت بهره‌وری بدون توجه به نظام انگیزشی و توانمندسازی، تبدیل به یک امر صوری خواهد شد.

نظر دهید